Độ ẩm là nguyên nhân chính gây ra tình trạng ẩm thấp, nấm mốc trong không gian thư viện, nhà sách. Môi trường ẩm thấp khiến tài liệu lưu trữ bị mối mọt, nấm mốc, cong vênh, thậm chí là còn có thể làm mất thông tin lưu trữ trong sách. Việc ứng dụng máy hút ẩm giúp tăng hiệu quả xử lý ẩm tốt hơn; tài liệu, sách báo hay máy móc trong không gian lưu trữ không bị ẩm mốc và hạn chế tối đa các tác động tiêu cực của khí hậu.
Nguồn gây ẩm mốc tại nhà sách, thư viện
Nấm mốc là các loại bảo tử có khả năng phát triển mạnh mẽ trong môi trường có độ ẩm không khí cao. Theo nhiều nghiên cứu cho thấy, độ ẩm tương đối vượt quá 70% trong thời gian dài chính là điều kiện hoàn hảo để các bào tử nấm mốc phát triển. Vì vậy, độ ẩm tương đối càng cao thì càng gây ra nhiều thiệt hại, nhất là đối với các không gian lưu trữ những nguyên liệu, sản phẩm có khả năng hút ẩm tốt như thư viện, nhà sách.
Thư viện, nhà sách là nơi lưu trữ một số lượng lớn tài liệu, sách báo, tranh ảnh
Việt Nam là một quốc gia nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa, nhiệt độ ở trung bình năm dao động trong khoảng 21 - 35 độ C và độ ẩm trung bình trong năm vào khoảng 85%. Đặc biệt vào những thời gian nồm ẩm ở miền Bắc độ ẩm tăng cao đến mức bão hòa 100% tác động tiêu cực đến bảo quản sách và tài liệu. Với mức ẩm cao như vậy, các cơ sở lưu trữ tài liệu như nhà sách, thư viện sẽ phải gánh chịu nhiều thiệt hại nếu không có các biện pháp phòng tránh ẩm mốc hiệu quả.
Ngoài tác động của độ ẩm, có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng phòng ẩm mốc trong nhà sách, thư viện. Dưới đây sẽ là một số nguyên nhân có thể gây ra tình trạng ẩm thấp trong thư viện, nhà sách:
-
Môi trường lưu trữ thiếu sự thông thoáng: Nhiều môi trường lưu trữ hiện nay được xây dựng và thiết kế theo hình thức khép kín nên thường bị thiếu hệ thống thông gió hoặc thiếu hệ thống điều hòa không khí. Điều này khiến không khí không được lưu thông, không gian lưu trữ cũng bí bách hơn làm tích tụ hơi ẩm dẫn đến hiện tượng ẩm mốc.
Nhà sách thiếu sự thông thoáng có thể gây ra tình trạng ẩm thấp, nấm mốc
-
Công trình xây dựng kém chất lượng: Tường, trần và nền nhà là những khu vực ngăn cách sự chênh lệch giữa môi trường bên trong công trình và các tác động bên ngoài. Chính vì vậy, nếu xây dựng bằng các chất liệu kém chất lượng hoặc có độ bền thấp, môi trường lưu trữ có thể sẽ gặp phải một số vấn đề như: tường bị dột, tường bị mốc, thấm ẩm do mưa lớn hoặc mưa dài ngày; rò rỉ đường ống nước; do chênh lệch nhiệt độ giữa môi trường bên trong và bên ngoài,.... Bên cạnh đó, nếu công trình xây dựng trong vùng trũng, dễ ngập lụt thì công trình cũng rất dễ bị ẩm mốc, hư hại nặng nề.
-
Do lượng nhiệt phát sinh từ thiết bị điện tử: Thông thường, nhà sách hoặc thư viện thường sẽ được lắp đặt thêm một số thiết bị như: máy photo, máy in, máy tính,... Điểm chung của các thiết bị này là đều có thể phát sinh ra một lượng nhiệt nhất định ra ngoài môi trường trong quá trình hoạt động. Nếu không có đủ thông gió hoặc không có hệ thống điều hòa không khí phù hợp, sự chênh lệch của nhiệt độ và độ ẩm trong môi trường lưu trữ có thể gây ra hiện tượng nấm mốc.
Ngoài ra, hơi ẩm sinh ra từ tài liệu ẩm mốc cũng là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng ẩm thấp trong thư viện, nhà sách. Nếu trong môi trường có một số lượng tài liệu đang bị ẩm hoặc nấm mốc, chúng cũng có thể “lây lan” qua cho các tài liệu khác một cách nhanh chóng và khiến cho độ ẩm trong cả môi trường lưu trữ tăng cao hơn.
Tài liệu bị mốc có thể "lây lan" qua cho các loại tài liệu lưu trữ xung quang chúng
Sự phát triển của nấm mốc có thể bắt đầu phát triển và lây lan trên bề mặt ẩm ướt trong vòng 24 đến 48 giờ. Chính vì vậy, nếu không phát hiện sớm chúng có thể gây ảnh hưởng đến toàn bộ tài liệu lưu trữ xung quanh gây hư hỏng và làm thiệt hại về mặt kinh tế.
Độ ẩm bao nhiêu là tốt để kiểm soát ẩm nhà sách, thư viện?
Để nhà sách, thư viện hoặc kho tài liệu giấy không bị ẩm mốc, các cơ sở kinh doanh cần duy trì nhiệt độ - độ ẩm tiêu chuẩn 24 giờ (trong một ngày + đêm) như sau:
-
Nhiệt độ: 20 ± 2 độ C
-
Độ ẩm: 50 ± 5%
>>> Xem thêm: Độ ẩm không khí bao nhiêu là tốt
Mỗi khu vực địa lý sẽ có các mức ẩm khác nhau, vậy nên trước khi xây dựng các địa điểm lưu trữ tài liệu, các cơ sở kinh doanh nên tìm hiểu kỹ về đặc trưng thời tiết ở mỗi vùng để hạn chế sự tác động của thời tiết. Ngoài ra, các loại tài liệu còn yêu cầu các tiêu chuẩn bảo quản riêng cho phù hợp với tính chất của mình như:
|
Loại tài liệu |
Độ ẩm an toàn |
|
Tài liệu giấy, bản thảo |
40-55% |
|
Tài liệu làm bằng giấy bồi |
40-55% |
|
Các loại phim ảnh, băng đĩa |
40-60% |
|
Ảnh đen trắng |
20-30% |
|
Tài liệu làm bằng da/giấy da |
55-65% |
|
Tranh sơn mài |
50-60% |
|
Tranh trên vải |
35-50% |
|
Tranh/giấy papyrus |
35-55% |
Với các mức ẩm này, nếu đang lưu trữ một số lượng lớn một loại tài liệu nào đó trong bảng trên, cách tốt nhất để bảo quản chúng không bị ẩm mốc là sử dụng các thiết bị có khả năng cân bằng mức ẩm theo yêu cầu. Điều này sẽ giúp tài liệu trong khu vực lưu trữ được đảm bảo với mức ẩm tiêu chuẩn đồng thời cũng bảo vệ không gian xung quanh không bị ẩm mốc.
Bên cạnh đó, cùng với việc kiểm soát độ ẩm và nhiệt độ, lưu thông không khí đầy đủ sẽ giúp ngăn ngừa nấm mốc phát triển. Sự lưu thông không khí giúp kiểm soát độ ẩm thông qua quá trình bay hơi.
Tiêu chuẩn bảo quản tài liệu lưu trữ theo quy định
Dưới đây là một số thông tin được trích từ Công văn số: 111 ngày 04 tháng 4 năm 1995 của Cục Lưu trữ Nhà nước về Hướng dẫn bảo quản tài liệu lưu trữ mà các cơ sở kinh doanh có thể tham khảo trước khi tiến hành xây dựng công trình:
-
Địa điểm xây kho: Địa điểm xây kho phải đảm bảo các yêu cầu như: Xây dựng ở nơi khô ráo; có môi trường không khí trong sạch; địa chất công trình ổn định, có độ chịu tải cao; thuận lợi cho giao thông, bảo vệ, phòng cháy-chữa cháy và tổ chức khai thác sử dụng tài liệu;
-
Tường kho phía ngoài phải đảm bảo cách nhiệt, chống nóng, chống ngấm nước mưa. Nền kho cũng phải thiết kế chống thấm tốt, có độ chịu lực cao;
-
Trang bị thêm một số loại trang thiết bị bảo quản khác như: dụng cụ đo nhiệt độ, độ ẩm; quạt thông gió; máy hút hơi ẩm, điều hòa không khí; thiết bị phòng cháy chữa cháy; dụng cụ vệ sinh tài liệu.
Nên xây dựng thư viện, nhà sách theo tiêu chuẩn yêu cầu để đảm bảo sự thông thoáng khi lưu trữ tài liệu
Ngoài ra, các cơ sở kinh doanh cũng cần chú ý tới một số biện pháp, kỹ thuật bảo quản để chống ẩm và chống mốc như:
1/ Để chống mốc, nên sử dụng các biện pháp như:
-
Thường xuyên quét chải, lau chùi làm vệ sinh tài liệu, các phương tiện bảo quản và kho tàng. Luôn duy trì chế độ thông gió, chế độ nhiệt độ - độ ẩm tối ưu cho môi trường bảo quản tài liệu.
-
Khi phát hiện thấy nấm mốc, phải cách ly ngay khối tài liệu đó và áp dụng các biện pháp chống nấm mốc.
Thường xuyên kiểm tra tài liệu lưu trữ để kịp thời phát hiện tài liệu bị ẩm, nấm mốc
-
Không được đưa trực tiếp hóa chất diệt nấm mốc vào tài liệu, mà phải phun, quét, chải chất chống nấm mốc vào bìa, cặp, hộp, giá đựng tài liệu. Đối với tài liệu quý hiếm bị nấm mốc thì sau khi làm vệ sinh sạch sẽ, tài liệu được kẹp giữa 2 tờ giấy thấm, đã tẩm hóa chất diệt nấm. Các hóa chất chưa được kiểm nghiệm mức độ an toàn cho tài liệu, tuyệt đối không được dùng cho tài liệu.
2/ Để chống ẩm cho tài liệu cần áp dụng các biện pháp sau:
-
Thông gió: Dùng quạt hoặc mở cửa để thông gió tự nhiên chống ẩm cho tài liệu. Chỉ tiến hành thông gió, khi nhiệt độ trong kho không thấp hơn nhiệt độ ngoài kho là 5 độ C. Khi mở cửa thông gió, không để bụi, côn trùng, khí độc, ánh sáng... lọt thêm vào kho.
-
Dùng hóa chất hút ẩm: Có thể dùng silicagel để chống ẩm cho các hộp đựng tài liệu.
-
Dùng máy hút ẩm không khí, máy điều hòa không khí chạy liên tục 24/24 giờ trong một ngày đêm.
Sử dụng máy hút ẩm Kosmen KM-180S để bảo quản tài liệu lưu trữ
Giải pháp kiểm soát ẩm thư viện, nhà sách bằng máy hút ẩm
Việc kiểm soát độ ẩm trong thư viện và nhà sách là điều vô cùng cần thiết để bảo quản tài liệu, sách báo lưu trữ không bị hư hỏng, ẩm mốc. Do đó, việc duy trì môi trường có độ ẩm lý tưởng bằng máy hút ẩm là điều vô cùng cần thiết để kéo dài tuổi thọ của tài liệu, tăng độ bền cho máy móc thiết bị và tạo môi trường làm việc đạt chuẩn. Những lợi ích khi sử dụng máy hút ẩm để bảo quản nhà sách, thư viện có thể kể tới như:
-
Ngăn ngừa sự tác động tiêu cực của độ ẩm: Máy hút ẩm bảo quản tài liệu trong thư viện, nhà sách không bị ẩm mốc, mối mọt. Ngoài ra, máy hút ẩm cũng đảm không gian luôn khô ráo mà không phải lo lắng về tác động của yếu tố thời tiết.
-
Bảo vệ thiết bị điện tử: Máy hút ẩm giúp ngăn chặn tình trạng han gỉ, chập mạch do hơi ẩm tác động. Đồng thời duy trì môi trường làm việc luôn khô ráo và ổn định giúp tăng tuổi thọ của máy móc, thiết bị.
-
Duy trì độ ẩm an toàn theo nhu cầu sử dụng: Máy hút ẩm có khả năng duy trì mức ẩm an toàn theo yêu cầu trong thời gian dài nên đảm bảo tài liệu luôn được kiểm soát ẩm một cách tốt nhất.
-
Tạo môi trường thoải mái: Thư viện, nhà sách là những nơi học sinh, sinh viên thường đến để học tập. Việc đảm bảo mức ẩm an toàn sẽ giúp tăng độ tập trung và tạo cảm giác thoải mái.
-
Nâng cao uy tín cho doanh nghiệp: Việc sử dụng máy hút ẩm duy trì môi trường lý tưởng, giúp đảm bảo chất lượng cho các thiết bị lưu trữ trong không gian và đảm bảo công trình không bị ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ. Điều này giúp tạo dựng hình ảnh tốt nhất và thể hiện tính chuyên nghiệp.
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều dòng máy hút ẩm công suất lớn được thiết kế với đa dạng tính năng khác nhau. Tuy nhiên, với những dòng máy công suất lớn như vậy, người dùng nên lựa chọn các thương hiệu có uy tín trên thị trường để đảm bảo khả năng xử lý ẩm tốt nhất.
>>> Xem thêm: Tổng hợp 3 máy hút ẩm Kosmen được tin dùng trong bảo quản tài liệu
Máy hút ẩm Kosmen KM-180S có khả năng loại bỏ ẩm thấp hiệu quả, thích hợp sử dụng tỏng thư viện, nhà sách có diện tích rộng
Máy hút ẩm công nghiệp Kosmen là một trong những dòng sản phẩm khử ẩm nổi bật hiện nay, được đông đảo khách hàng và doanh nghiệp tin tưởng sử dụng. Với khả năng kiểm soát ẩm nhanh chóng và có thể ứng dụng tốt trong nhiều phạm vi diện tích khác nhau, có thể nói đây chính là một thiết bị hoàn toàn phù hợp để sử dụng trong nhà sách, thư viện.
>>> Xem thêm:
Lắp đặt máy hút ẩm tại thư viện tỉnh Bắc Ninh
Bảo quản tài liệu, tranh ảnh tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia II
Máy hút ẩm công nghiệp Kosmen có công suất đa dạng từ 90 - 480 lít/ngày nên các cơ sở kinh doanh có thể dễ dàng lựa chọn theo nhu cầu sử dụng của mình. Để tạo sự thuận tiện cho người dùng, máy hút ẩm công nghiệp của Kosmen trang bị nhiều tính năng như: Hẹn giờ linh hoạt; tăng/giảm độ ẩm theo yêu cầu, có bộ nhớ lưu lại lịch sử làm việc, bảo vệ quá tải, tự động rã đông, sấy khô liên tục,...
Dưới đây là thông số kỹ thuật của các sản phẩm máy hút ẩm công nghiệp Kosmen mà các doanh nghiệp có thể tham khảo:
|
Sản phẩm |
Công suất hút ẩm |
Phạm vi hút ẩm |
|
90 lít/ngày |
90 - 120m2 |
|
|
150 lít/ngày |
120 - 200m2 |
|
|
180 lít/ngày |
200 - 250m2 |
|
|
250 lít/ngày |
400 - 550m2 |
|
|
480 lít/ngày |
600 - 800m2 |
Các sản phẩm hút ẩm Kosmen đều được đảm bảo chính hãng mới 100% và được ứng dụng công nghệ thông minh đến từ CHLB Đức. Máy được bảo hành lên đến 24 tháng với tất cả các dòng sản phẩm và 36 tháng đối với sản phẩm sử dụng máy nén.
Ngoài ra, Kosmen sẽ bảo hành 1 đổi 1 trong vòng 30 ngày cho khách hàng nếu có lỗi từ nhà sản xuất và còn áp dụng nhiều ưu đãi giá tốt cho khách hàng đặt mua máy với số lượng lớn. Không chỉ vậy, Kosmen còn hỗ trợ tư vấn, cung cấp bản vẽ và khảo sát thực tế để đảm bảo kiểm soát ẩm tốt nhất cho doanh nghiệp
Trên đây là một số thông tin về các biện pháp xử lý ẩm cho nhà sách, thư viện bằng máy hút ẩm. Mong rằng những thông tin trên sẽ giúp các doanh nghiệp lựa chọn được các dòng sản phẩm khử ẩm phù hợp với mục đích sử dụng của mình. Hãy liên hệ ngay với Kosmen nếu bạn cần được tư vấn và hỗ trợ lắp đặt nhé!
>>> Xem thêm:
Thông tin liên hệ:
Trụ sở chính: 27B đường số 12, KP2, P. Hiệp Bình Phước, TP. Thủ Đức
VP Hà Nội: Số 3 Ngõ 495 Nguyễn Trãi, p. Thanh Xuân Nam, q. Thanh Xuân, Tp. Hà Nội
VP Đà Nẵng: Số 385B Hải Phòng, P. Tân Chính, Q. Thanh Khê, TP. Đà Nẵng
VP Tây Nguyên: Số 1A Hoàng Văn Thụ, Phường 4, TP. Đà Lạt, Tỉnh Lâm Đồng
Hotline: 0766 899 799 (Miền Bắc) - 0888 787 959 (Miền Nam) - 0961 061 076 (Tây Nguyên)
Website: https://kosmen.vn/
Fanpage: https://www.facebook.com/kosmenvn
Ngày đăng: 22/12/2023 - Cập nhật ngày: 05/06/2024, lúc: 02:59
_2.png)
